درد یکی از شایع‌ترین دلایلی است که افراد را به مطب پزشکان و مراکز درمانی می‌کشاند. از درد گردن و کمر گرفته تا درد مفاصل، سردردهای مزمن، دردهای عصبی و حتی دردهای ناشی از بیماری‌های مزمن همگی می‌توانند کیفیت زندگی یک فرد را به شدت تحت‌تأثیر قرار دهند. همین موضوع باعث شده که افراد به دنبال روش‌های درمان درد بدون جراحی باشند.
در گذشته، بسیاری از این دردها تنها از طریق جراحی‌های سنگین یا مصرف طولانی مدت داروهای مسکن قابل کنترل بودند. اما امروز، مسیر درمان تغییر کرده و پزشکی مدرن به سمت درمان درد بدون جراحی حرکت می‌کند؛ رویکردی که نه تنها کم‌تهاجمی‌تر است، بلکه سریع‌تر، ایمن‌تر و برای بیماران بسیار قابل تحمل‌تر است.
در این مقاله قصد داریم با روش‌های نوین درمان درد، کاربردها، مزایا، نقش پزشکان و مراکز تخصصی در کنترل و مدیریت در در افراد مختلف آشنا شویم.
چرا درمان درد بدون جراحی اهمیت دارد؟
تا چند سال گذشته، بیمارانی که از دردهای شدید یا طولانی مدت رنج می‌بردند، معمولاً دو انتخاب داشتند:
- جراحی
- مصرف داروهای مسکن قوی
اگرچه جراخی در برخی موارد ضروری است، اما همیشه بهترین گزینه نیست. خطرات بیهوشی، دوران نقاهت طولانی، احتمال عفونت و هزینه‌های سنگین از جمله چالش‌های جراحی بودند. از طرف دیگر، مصرف طولانی مدت داروهای مسکن، به خصوص داروهای مخدر، می‌تواند منجر به وابستگی یا عوارض جدی شود.
اما امروزه روش‌های درمان درد بدون جراحی مورد توجه قرار گرفته‌اند؛ زیرا پزشکان فوق تخصص درد با استفاده از این روش‌ها می‌توانند اقدامات زیر را انجام دهند:
- درد را به صورت هدفمند درمان کنند
- از بی‌حسی موضعی به جای بیهوشی استفاده کنند
- دوره نقاهت را به چند ساعت یا چند روز کاهش دهند
- بیمار در کمترین زمان به فعالیت‌های روزمره بازگردد
به همین دلیل است که بسیاری از بیماران و حتی جراحان ترجیح می‌دهند پیش از هر اقدام دیگر، از روش‌های غیرتهاجمی یا کم‌تهاجمی برای درمان درد استفاده کنند.
پزشکی مداخله‌ای درد چیست؟
پزشکی مداخله‌ای درد (Interventional Pain Medicine) یکی از تخصص‌های نوین است که تمرکز آن بر تشخیص و درمان درد بدون جراحی قرار دارد. پزشکان این حوزه، که اغلب تحت عنوان فلوشیپ درد شناخته می‌شوند، به‌کمک تکنیک‌های پیشرفته و دستگاه‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی و فلوروسکوپی، می‌توانند منشأ دقیق درد را مشخص کرده و آن را درمان کنند.
این تخصص در سال‌های اخیر در ایران نیز پیشرفت قابل توجهی داشته و امروزه مراکز مجهز مانند کلینیک درد تهران کامرانیه جنوبی با استفاده از جدیدترین دستگاه‌ها، امکان درمان دردهای مقاوم را فراهم کرده‌اند.
مهم‌ترین دردهایی که بدون جراحی قابل درمان هستند
یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های پزشکی مداخله‌ای این است که طیف بسیار وسیعی از دردها را می‌توان بدون عمل جراحی درمان کرد. از مهم‌ترین دردهایی که امکان درمان آن‌ها بدون جراحی وجود دارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد کمر و دیسک کمر
- درد گردن و شانه
- درد سیاتیک
- سردردهای میگرنی و عصبی
- درد مفاصل (زانو، لگن، شانه، آرنج و…)
- دردهای پس از جراحی
- دردهای عصبی و نوروپاتیک
مهم‌ترین روش‌های درمان درد بدون جراحی
روش‌های درمان درد بدون جراحی را می‌توان در دو دسته اصلی تقسیم‌بندی کرد:
- روش‌های کاملاً غیرتهاجمی مانند طب فیزیکی
- روش‌های کم‌تهاجمی (بدون برش جراحی) مانند تزریق‌های هدفمند
هر کدام از این روش‌ها از نظر نحوه انجام، هدف و مزایا و معایب دارای تفاوت‌هایی هستند که در ادامه هر کدام را به صورت کامل مورد بررسی قرار می‌دهیم.
بلاک عصبی (Nerve Block)
بلاک عصبی یکی از رایج‌ترین و مؤثرترین روش‌های درمان درد بدون جراحی است. در این تکنیک، داروی بی‌حسی و ضد التهاب به صورت دقیق در کنار عصب دردناک تزریق می‌شود تا التهاب و تحریک عصبی کاهش یابد. از مهم‌ترین کاربردهای این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد گردن
- درد کمر
- سردردهای مقاوم
- سیاتیک
- درد تری‌ژمینال
یک فلوشیپ درد که مهارت بالایی داشته باشد می‌تواند این تکنیک را تحت هدایت سونوگرافی انجام دهد.
رادیوفرکوئنسی (RF)
رادیوفرکوئنسی یکی از پیشرفته‌ترین تکنیک‌های درمان درد بدون جراحی است که در آن یک سوزن مخصوص به محل درد هدایت شده و امواج رادیوفرکانس باعث غیرفعال شدن موقت یا دائم عصب درد می‌شود. کاربردهای این روش به شرح زیر است:
- آرتروز زانو
- درد فاست کمر
- دردهای گردن
- درد دنبالچه
از مزایای این روش می‌توان به عدم نیاز به جراحی و بستری، بدون زخم و خونریزی بودن و ماندگاری طولانی (6 ماه تا 3 سال) اشاره کرد.
اوزون‌تراپی
یک روش درمان تزریقی با استفاده از گاز اوزون است که خاصیت ضدالتهابی و ترمیم‌کننده دارد. این روش در درصد قابل توجهی از بیماران بهترین جایگزین برای دارو و جراحی محسوب می‌شود. از مهم‌ترین موارد کاربرد این روش درمان درد بدون جراحی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آرتروز زانو
- دیسک کمر
- التهاب تاندون‌ها
- درد شانه
تزریق اپیدورال
این درمان به خصوص برای دردهای مربوط به دیسک‌ها و سیاتیک کاربرد دارد. در این روش با هدایت فلوروسکوپی، داروی ضد التهاب در فضای اپیدورال تزریق می‌شود تا تورم ریشه عصبی کاهش پیدا کند.
تزریق PRP (پلاسمای غنی از پلاکت)
در این روش، خون از بدن بیمار گرفته شده و پلاکت‌های آن جدا و به محل درد تزریق می‌شود تا بدن را به ترمیم تحریک کند. از مهم‌ترین کاربردهای این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آرتروز
- پارگی‌های تاندون
- آسیب‌های ورزشی
لیزر درمانی
لیزر کم توان (LLLT) و لیزر پرتوان به کاهش التهاب، بهبود گردش خون و تسریع ترمیم بافت‌ها کمک می‌کنند. همین موضوع باعث شده که لیزر درمانی به یکی از بهترین روش‌های درمان درد بدون جراحی تبدیل شود.
مزایای درمان درد بدون جراحی چیست؟
همانطور که گفته شد درمان درد بدون جراحی در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته که دلیل اصلی آن مزایای این روش در مقایسه با سایر روش‌های مورد استفاده برای درمان و کنترل درد است. مزایای این روش‌ها به شرح زیر است:
- بدون بیهوشی
- بدون بستری در بیمارستان
- بدون برش یا خونریزی
- بازگشت سریع به زندگی روزمره
- ایمنی بیشتر برای سالمندان
- نتایج سریع‌تر و دقیق‌تر
- کاهش عوارض داروها و مسکن‌ها
- هزینه کمتر نسبت به جراحی
همین مزایا باعث شده بسیاری از بیماران، پیش از تصمیم به جراحی، تمایل به ویزیت توسط فوق تخصص درد داشته باشند. در مواردی، حضور فلوشیپ درد تهران می‌تواند باعث شود حتی بیمارانی که برای جراحی آماده شده‌اند، فرصت درمان بدون جراحی را پیدا کنند.
چه افرادی بهترین انتخاب برای درمان بدون جراحی هستند؟
از جمله افراد مناسب برای استفاده از روش‌های درمان درد بدون جراحی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افرادی که از کمردرد یا گردن درد مزمن رنج می‌برند
- بیماران مبتلا به آرتروز زانو یا لگن
- کسانی که مبتلا سیاتیک یا دردهای تیرکشنده پا هستند
- بیماران با دردهای پس از شکستگی یا جراحی
- ورزشکاران با آسیب‌های مکرر
- سالمندانی که تحمل جراحی ندارند
نقش پزشک فلوشیپ درد در درمان‌های غیرجراحی
پزشکی مداخله‌ای یک مهارت کاملاً تخصصی است و انجام آن باید تحت نظر متخصصی باشد که دوره‌های فوق پیشرفته درد را گذرانده باشد؛ یعنی فلوشیپ درد تهران یا سایر شهرها. از مهم‌ترین مزایای مراجعه به فوق تخصص درد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تشخیص دقیق محل اصلی درد
- انتخاب روش صحیح درمان درد
- اجرای مطمئن تزریق‌ها با هدایت تصویربرداری
- کاهش عوارض احتمالی
- برنامه‌ریزی درمانی مبتنی بر آخرین پروتکل‌های دنیا
دکتر فؤاد فولادی فلوشیپ فوق‌تخصصی کنترل و درمان درد از دانشگاه علوم پزشکی تهران به عنوان یکی از بهترین متخصصان جهت انجام روش‌های مداخله‌ای درد شناخته می‌شود. دکتر فولادی با تجربه و تخصص بالای خود می‌تواند محل دقیق درد در بدن افراد بیمار را تشخیص داده و بر اساس نوع و شدت درد بهترین روش درمان درد بدون جراحی را انتخاب کرده و به منظور کنترل و مدیریت درد بیمار اجرا نماید.
راه‌های ارتباط با دکتر فؤاد فولادی
- شماره تماس:
- آدرس مطب:
- اینستاگرام
